saltus N M

* * *

saltus, ūs, m. [2. salio], a leaping, leap, spring, bound (class.), Sen. Ep. 15, 4: saltu uti, * Cic. Sen. 6, 19: cum alacribus saltu, cum velocibus cursu certabat, Sall. Fragm. ap. Veg. Mil. 1, 9 fin.:

saltu pernici tollere corpus,

Lucr. 5, 559; cf.:

(monocoli) mirae pernicitatis ad saltum,

Plin. 7, 2, 2, § 23:

corpora saltu Subiciunt in equos,

Verg. A. 12, 287:

saltu Emicat in currum,

id. ib. 12, 326;

9, 553: saltu superare viam,

id. G. 3, 141:

saltum dare,

to make a leap, Ov. M. 4, 551; so in plur.:

dare saltus,

id. ib. 2, 165; 3, 599; 3, 683; 11, 524; cf.:

praeceps saltu sese In fluvium dedit,

Verg. A. 9, 815:

ut eadem (sc. crura ranarum) sint longis saltibus apta,

Ov. M. 15, 377.—

Trop.:

ab egestate infimā ad saltum sublati divitiarum ingentium,

Amm. 22, 4, 3.

saltus, ūs ( gen. salti, Att. ap. Non. 486, 1), m. [etym. dub.; perh. akin to Sanscr. sar-, sal-, to go; v. Corss. Ausspr. 2, 71], a woody district, uncultivated but used for pasture, a forest-pasture, woodland-pasture, woodland (level or mountainous); freq. and class.; cf.: silva, nemus, lucus).

Lit.: saltus est, ubi silvae et pastiones sunt, quarum causā casae quoque. Si qua particula in eo saltu pastorum aut custodum causā aratur ea res non peremit nomen saltui, non magis quam fundi, qui est in agro culto, et ejus causā habet aedificium, si qua particula in eo habet silvam, Ael. Gall. ap. Fest. p. 302 Müll.; cf. Varr. L. L. 5, 6, 10:

conductor saltūs, in quo fundus est,

Dig. 19, 1, 52:

in saltu habente habitationes,

ib. 3, 5, 27:

saltum pascuum locare,

ib. 19, 2, 19:

silvestribus saltibus delectantur,

Varr. R. R. 2, 3, 6:

saltibus in vacuis pascunt,

Verg. G. 3, 143:

floriferis in saltibus,

Lucr. 3, 11:

de saltu agroque vi detruditur,

Cic. Quint. 6, 28:

silvis aut saltibus se eripere,

Caes. B. G. 6, 43 fin.; cf.:

montium domina ut fores, Silvarumque virentium Saltuumque reconditorum,

Cat. 34, 11; so (with silvae) Verg. G. 3, 40; 4, 53; id. A. 4, 72; Ov. M. 2, 498; (with nemora) Verg. E. 10, 9; cf.:

in silvestrem saltum,

Curt. 4, 3, 21:

unde tot Quinctilianus habet saltus,

Juv. 7, 188; 10, 194; Hor. C. 2, 3, 17; 3, 4, 15; id. E. 2, 2, 178.—In the poets also as the abode of wild animals:

saepire plagis saltum canibusque ciere,

Lucr. 5, 1251; Verg. G. 1, 140; 2, 471; id. A. 4, 121:

saltus venatibus apti,

Ov. H. 5, 17; id. M. 2, 498.—

Esp., a narrow pass, ravine, mountain - valley:

omnia vada ac saltus hujus paludis certis custodiis obtinebat,

Caes. B. G. 7, 19:

Pyrenaeos saltus occupari jubet,

id. B. C. 1, 37; cf. id. ib. 1, 37 fin.; 1, 38;

3, 19: saltu angusto superatis montibus,

Liv. 42, 53; cf.:

angustiae saltibus crebris inclusae,

id. 28, 1:

ante saltum Thermopylarum in septentrionem versa Epirus,

id. 36, 15:

premendo praesidiis angustos saltus inclusit,

id. 40, 40; cf.:

nemorum jam claudite saltus,

Verg. E. 6, 56:

saltibus degressi scrupulosis et inviis,

Amm. 19, 13, 1.—

In partic., in agriculture, a portion of the public lands, consisting of four centuriae, Varr. R. R. 1, 10, 2.—

Transf., = pudendum muliebre, Plaut. Cas. 5, 2, 41; id. Curc. 1, 1, 56.—

Trop.:

meumque erum ex hoc saltu damni salvum ut educam foras,

from this forest of danger, this ticklish situation, Plaut. Men. 5, 6, 28; v. Ritschl ad h. 1.

* * *

m. jump ( of a function), saltus, shock, step;

• saltus of function

* * *

1) Engineering: finite jump

2) Mathematics: external saltus, finite discontinuity, saltus (функции в точке)

1) Engineering: jump function, step function

2) Mathematics: saltus function, saltus-function

impĕdĭo ( inp-), īvi or ĭi, ītum, 4 (in tmesi:

inque peditur, inque pediri, inque peditus, etc.,

Lucr. 6, 394; 3, 484; 4, 562; 1149), v. a. [in-pes; cf. compedes; lit., to entangle the feet; hence, in gen.], to entangle, ensnare, to shackle, hamper, hinder, hold fast (cf.: praepedio, implico, illigo, irretio, illaqueo).

Lit. (rare):

impediunt teneros vincula nulla pedes,

Ov. F. 1, 410; cf.:

et illis crura quoque impediit,

id. M. 12, 392:

ipsus illic sese jam impedivit in plagas,

Plaut. Mil. 4, 9, 11:

in qua (silva) retentis impeditus (cervus) cornibus,

Phaedr. 1, 12, 10:

impedita cassibus dama,

Mart. 3, 58, 28; cf.: reti impedit Pisces, ensnares, Plaut. Truc. 1, 1, 17; Veg. Vet. 1, 10.—

Transf., in gen., to clasp, encircle, embrace (mostly poet.):

narrare parantem Impedit amplexu,

Ov. M. 2, 433:

nunc decet aut viridi nitidum caput impedire myrto Aut flore,

Hor. C. 1, 4, 9:

crines (vitta),

Tib. 1, 6, 67; Ov. Am. 3, 6, 56:

cornua sertis,

id. M. 2, 868:

remos (hederae),

id. ib. 3, 664:

medium crus pellibus,

Hor. S. 1, 6, 27:

equos frenis,

to bridle, Ov. F. 2, 736:

ingentem clipeum informant... septenosque orbibus orbes Impediunt,

surround, encircle each other, Verg. A. 8, 447:

orbes orbibus,

id. ib. 5, 585:

plana novo munimenti genere (with saepire),

Curt. 6, 5; cf.:

Antiochus, castris positis, munitionibus insuper saltum impediebat,

rendered difficult of access, Liv. 36, 16, 1.—

Trop.

To entangle, embarrass (class.):

impeditum in ea (re amatoria) expedivi animum meum,

Ter. Hec. 3, 1, 17; cf.:

sapientis est, cum stultitia sua impeditus sit, quoquo modo possit se expedire,

Cic. Rab. Post. 9, 24:

ipse te impedies, ipse tua defensione implicabere,

id. Verr. 2, 2, 18, § 44:

qui me et se hisce impedivit nuptiis,

Ter. Phorm. 2, 4, 2:

dum alios servat, se impedivit interim,

Plaut. Rud. prol. 37:

tot me impediunt curae,

Ter. And. 1, 5, 25:

mentem dolore,

Cic. Cael. 24, 60.—

Transf. (causa pro effectu), to hinder, detain, obstruct, check, prevent, impede (so most freq.; cf.: inhibeo, prohibeo, interdico, veto); constr. with acc., ab, in aliqua re, or the simple abl., ne, quin, quominus, the inf., or absol.; very rarely with dat.

With the simple acc.:

me quotidie aliud ex alio impedit: sed si me expediero, etc.,

Cic. Fam. 9, 19, 2:

suis studiis sic impediuntur, ut, etc.... discendi enim studio impediti,

id. Off. 1, 9, 28; cf.:

aetate et morbo impeditus,

id. Verr. 2, 3, 25, § 63: religione impediri, Sulp. ap. Cic. Fam. 4, 12, 3:

ne forte qua re impediar atque alliger,

Cic. Att. 8, 16, 1.—With inanim:

or abstr. objects: sinistra impedita,

Caes. B. G. 1, 25, 3:

mea dubitatio aut impedire profectionem meam videbatur aut certe tardare,

Cic. Fam. 7, 5, 1:

iter,

id. Lael. 20, 75:

navigationem (Corus),

Caes. B. G. 5, 7, 3:

magnas utilitates amicorum,

Cic. Lael. 20, 75:

res magnas,

id. ib.; cf.:

belli rationem prope jam explicatam perturbare atque impedire,

id. Prov. Cons. 14, 35 fin.: quod si corporis gravioribus morbis vitae jucunditas impeditur;

quanto magis animi morbis impediri necesse est?

id. Fin. 1, 18, 59.—

With ab or in aliqua re or the simple abl.:

sibi non fuisse dubium, a re publica bene gerenda impediri,

Cic. Balb. 20, 47; cf.:

ab delectatione omni negotiis impedimur,

id. Mur. 19, 39; so,

aliquem a suo munere,

id. Rep. 5, 3:

aliquem ab opere,

Plin. 10, 63, 83, § 180:

aliquem a vero bonoque,

Sall. J. 30, 2:

non oportere sese a populo Romano in suo jure impediri,

Caes. B. G. 1, 36, 2:

quem dignitas fugā impediverat,

Tac. A. 1, 39.—

With ne, quin, quominus. —With ne:

id in hac disputatione de fato casus quidam, ne facerem, impedivit,

Cic. Fat. 1, 1; id. Sull. 33, 92.—With quin:

ut nulla re impedirer, quin, si vellem, mihi esset integrum,

Cic. Att. 4, 2, 6; Auct. Her. 3, 1, 1.— With quominus:

nec aetas impedit, quominus agri colendi studia teneamus,

Cic. de Sen. 17, 60; id. Fin. 1, 10, 33:

quaerere, quae sit tanta formido, quae tot ac tantos viros impediat, quominus, etc.,

id. Rosc. Am. 2, 5; id. Fam. 3, 7, 3; 13, 5, 1; id. Att. 3, 22, 1; 13, 25, 2.—

With inf.:

quid est igitur, quod me impediat ea quae probabilia mihi videantur sequi, quae contra, improbare? etc.,

Cic. Off. 2, 2, 8:

me impedit pudor ab aliquo haec exquirere,

id. de Or. 1, 35, 163:

ne qua mora ignaros pubemque educere castris Impediat,

Verg. A. 11, 21; Ov. P. 1, 1, 21.—

With dat. (in analogy to impedimento esse): novitati non impedit vetus consuetudo, is no hinderance, = obstat (cf. the context), Varr. L. L. 9, § 20 Müll.: inpediat tibi, ne, etc., Schol. Juv. 14, 49.—

Absol.:

omnia removentur, quae obstant et impediunt,

Cic. Ac. 2, 7, 19:

ut omnia quae impediant, vincat intentio,

Quint. 10, 3, 28; 12, 10, 55:

de rebus ipsis utere tuo judicio—nihil enim impedio,

Cic. Off. 1, 1, 2; id. Rep. 1, 13: quem video, nisi rei publicae tempora impedient, Euporiston, id. Att. 7, 1, 7; cf. Quint. 12, 10, 55.—Hence, impĕdītus ( inp-), a, um, P. a., hindered, [p. 898] embarrassed, obstructed, encumbered, burdened, impeded.

Of persons:

neque nunc quomodo me expeditum ex impedito faciam, jam consilium placet,

Plaut. Epid. 1, 1, 87: inermos armati, impeditos expediti interficiunt, encumbered with baggage, Sisenn. ap. Non. 58, 8; cf.:

impeditis hostibus propter ea quae ferebant onera,

Caes. B. G. 3, 19, 2:

agmen,

Liv. 43, 23, 1:

itinere impediti,

Caes. B. C. 3, 75, 3:

nostri si ab illis initium transeundi (fluminis) fieret, ut impeditos aggrederentur,

i. e. embarrassed with the difficulties of crossing, id. B. G. 2, 9, 1; 1, 12, 3; 2, 10, 2;

2, 23, 1 et saep.: malis domesticis impediti,

Cic. Sest. 45, 97:

viden me consiliis tuis miserum impeditum esse?

Ter. And. 3, 5, 11.— Comp.: quod, si durior accidisset casus, impeditiores fore videbantur, Auct. B. Alex. 14 fin. —

Of inanim. and abstr. things:

hostem impedito atque iniquo loco tenetis,

difficult of passage, Caes. B. G. 6, 8, 4; cf.:

silvae,

id. ib. 5, 21, 3:

saltus impeditos gravis armis miles timere potest,

Liv. 9, 19, 16:

vineae nexu traducum,

Tac. H. 2, 25:

navigationem impeditam (esse) propter inscientiam locorum,

troublesome, Caes. B. G. 3, 9, 4:

impedito animo,

i. e. engaged, busy, Cic. Leg. 1, 3, 8:

omnium impeditis animis,

Caes. B. G. 5, 7, 5:

tempora rei publicae,

Cic. Pis. 1, 3:

dies tristi omine infames et impediti,

Gell. 4, 9, 5:

disceptatio,

Liv. 37, 54, 7:

oratio fit longa et impedita,

Quint. 8, 6, 42:

bellum (with arduum),

Tac. A. 4, 46:

cum victoribus nihil impeditum arbitrarentur,

Caes. B. G. 2, 28, 1:

tu rem impeditam et perditam restituas,

intricate and hopeless, Ter. And. 3, 5, 13.— Comp.:

longius impeditioribus locis secuti,

Caes. B. G. 3, 28 fin.; so,

saltus artior et impeditior,

Liv. 9, 2, 8; 7, 21, 8.— Sup.:

silvae undique impeditissimae,

i. e. exceedingly difficult to pass, Hirt. B. G. 8, 18, 1:

itinera,

Caes. B. C. 3, 77, 2:

quid horum non impeditissimum? vestitus an vehiculum an comes?

exceedingly embarrassing, a great encumbrance, Cic. Mil. 20, 54.